Tüp Mide Ameliyatından 1 Yıl Sonra Diyetiniz Nasıl Olmalı?

Tüp mide ameliyatından veya genel olarak obezite cerrahisinden sonra iştahın düşük, mide kapasitesinin çok az olduğu ve hastalar arasında Balayı Dönemi denilen bir dönem yaşanır. Oldukça hızlı kilo verilen bu ortalama 1-1.5 yıllık sürecin sonunda işler değişebilir ve eski alışkanlıklar sizi çağırmaya başlayabilir. İşte ameliyat sonrası yakaladığınız başarıyı sürdürmenizi sağlayacak ve ameliyattan ortalama 1 yıl sonra diyetinizi nasıl düzenlemeniz gerektiği konusunda size yol gösterecek ipuçları!

Tüp mide ameliyatından sonra vücudunuzda kilo vermeyi neredeyse zahmetsizce sağlayan, “mükemmel fırtına” olarak adlandırılan ciddi metabolik, hormonal değişimler yaşanır. Balayı döneminde bu başarıyı sağlayan faktörlerin başında ameliyattan sonra ortalama 6-12 ay boyunca belirgin bir açlık hissedilmemesi gelir. Bazı hastalar açlık hislerinin devam ettiğini söyleyerek yakınırlar, ancak genelde hissedilen ya mideden kaynaklanan ve çoğu zaman mide koruyucunun aksatılmasına bağlı gastrit veya reflü belirtileri, ya da beyinden kaynaklanan yeme isteğidir. Ameliyattan sonra Ghrelin etkisi ile değişecek olan açlığın hormonal düzenlenmesidir. Bu etki kısmen beyin üzerinde de tokluk sinyalleri yaratarak etkili olur, ama bu her zaman “yeme isteği” nin yokolacağı anlamına gelmeyebilir.

Bunun dışında ameliyat sonrası iyileşme döneminde uygulamakta olduğumuz 4 aşamalı diyet, ciddi kalori, karbonhidrat ve yağ kısıtlaması içermektedir. Bu nedenle vücudun kalori dengesi dramatik olarak değişecektir. Ve son olarak da, genelde hastalar belki de hiç olmadıkları kadar motivedirler, çünkü uzun bir sürecin ardından ameliyat kararı vermişlerdir ve bir an önce kilo vermek istemektedirler.

Bütün bu faktörlerin etkisi ile ilk 6-12 ayda hızlı ve heyecan verici bir kilo kaybı yaşanır. Fakat 1 yılın ardından ne olur da bu kilo verme hızı yavaşlar, hatta ibre tersine dönmeye başlar? 

Tüp Mide Ameliyatından Sonra 1. Yılda Diyet Nasıl Olmalı?

Kısa cevap, ameliyattan sonra kilo vermenizi sağlayan diyetin aynısı! Özetle, yüksek protein, düşük kalori, düşük karbonhidrat ve düşük yağ hala anahtar önemde. İnsanların “diyet yapma” yı aşırı komplike hale getirme merakı ve mucize çözümlere düşkünlükleri düşünülürse, aslında basitçe “özüne dönmek” yeterli. Bir diyet ne kadar komplike ve zorlayıcı ise, ona uymak o kadar zor olacaktır. Gerçekte, ne kadar temellere odaklanırsanız ve sürdürülebilir bir beslenme modeli oluşturmaya ve kalıcı hale getirmeye çaba gösterirseniz, başarınız o kadar kalıcı olacaktır. 

Öncelikle gelin, obezite ameliyatından sonraki 4 aşamalı diyetinizi anımsayalım: Sıvı dönemi, püre dönemi, yumuşak gıda dönemi ve stabilizasyon diyeti. Bu dört aşamalı diyetin bir tek temel amacı vardır. O da midenizin ameliyat sonrasında iyileşmesini kolaylaştırmak. Bunun için midenizin hacmini zorlamadan yeterli proteini ve besin öğelerini karşılamak. Bu nedenle önce sıvılarla başlanır, sonra pürelere ve yumuşak gıdalara ve en sonunda da düşük kalorili, yüksek proteinli besinlere geçilir. 

Evre 4’den itibaren “iyileşme” önceliği, yerini “kilo verme” ye bırakır. Hemen tüm ameliyat türlerinde bu evreye geçme ortalama 3-4 ay sürer. İdeal kiloya ulaşılana dek de bu evre ile devam edilir. 

Tüp Mide Ameliyatından 1 Yıl Sonra Kalori Miktarı Ne Olmalı?

Nutrisyon ve Diyet Akademisi kilo kaybı için kadınlara günde 1200-1500 kalori, erkeklere ise 1500-1800 kalori önermektedir. Bununla birlikte, bir çok bariatrik cerrahi kliniği ameliyattan sonraki 6 aydan sonra 900-1200 kalorilik bir program izler. VLCD (Very Low-Calorie Diet / Çok Düşük Kalorili Diyet) denilen bu diyet mutlaka bariatrik cerrah ve diyetisyen tarafından değerlendirilmeli ve onaylanmalıdır.   

Çok düşük kalorili bir diyet uygulamaktan çekiniyorsanız, limitin üst ucundan başlayıp buna bir kaç hafta sıkı bir şekilde uymayı deneyebilirsiniz. Eğer hiçbir değişiklik görmezseniz iki ihtimal vardır. Gerçekten kalori hedefine uyduğunuza emin misiniz? Yoksa yanlışlıkla küçük kaçamaklar yapıyor olabilir misiniz? Eğer şüpheniz varsa beslenme günlüğü tutmaya başlayın ve 3 dahi Türk yazılımcı ile birlikte geliştirdiğimiz Albert Sesli Sağlık Asistanı üzerinden bize iletin. Hala Albert’ı kullanmaya başlamadıysanız buraya tıklayarak ücretsiz olarak indirebilirsiniz. Obezite Destek Premium paketleri, Dr Murat Üstün, bariatrik ve psikolojik danışman Demet Ella veya bariatrik diyetisyen ve bariatrik yo ga eğitmeni Mahsa Milani ile birebir online video görüşme gibi seçenekler için 0 552 413 11 43 ve 0 532 413 11 43 nolu telefonlardan bize ulaşabilirsiniz.

İkinci seçenek ise, kalori toplamınızı 100 kalori düşürerek bir kaç hafta da öyle denemektir. Ancak bize danışmadan alt sınırın altında değerlere inmeyiniz. Temel ve basit açıklamayı aklınızdan çıkarmayın. Obezite cerrahisiyle insülin direnci, PCO, diyabet gibi kilo vermenizi ve kalori harcamanızı bloke eden metabolik engellerden kurtulduktan sonra, kilo verme başarınız tükettiğiniz toplam kalori miktarı ile doğrudan bağlantılıdır. Yani, klasik olarak tüm obez kişilere söylenen “az yersen ve fazla yakarsan kilo verirsin” kuralı artık sizin için de çalışacaktır.

Sosyal, psikolojik ve diğer ölçülemeyen faktörleri çıkaracak olursak, kilo vermeniz enerji dengesi ile ilgilidir. O halde, tüp mide ameliyatından 1 yıl sonra diyetinizin nasıl olması gerektiği konusuna biraz daha yakından bakalım.

Tüp Mide Ameliyatından 1 Yıl Sonra Protein

Unutulmaması gereken rakamlar, tüp mide ve Roux-en-Y bypass ameliyatlarında kadınlarda 65 gram, erkeklerde 75 gram ve Duodenal Switch eklenmiş vakalarda 90 gramdır. Bunlar günlük tüketilmesi gereken protein miktarıdır. 

Hedefiniz kilo vermekse odaklanmanız gereken iki konu, tükettiğiniz toplam kalori ve toplam protein miktarıdır. Bu rakamlarda %90 bir başarı oranını yakalamanız durumunda kilo vermemeniz için bir neden yoktur. 

Protein Neden Bu Kadar Önemli?

Kalori kısıtlaması yapılan zamanlarda, yağsız vücut ağırlığını korumak için daha yüksek miktarda protein tüketilmesi gerektiği kanıtlanmıştır. Sonuçta azaltmak istediğimiz fazla vücut yağıdır, yağsız kas kütlesi değil. Dahası protein vücudun en önemli yapı taşlarındandır. Açlık bir diyet programının en tatsız kısmıysa, kalorili bir atıştırmalıkla, yüksek proteinli bir atıştırmanın sağlayacağı tokluk sürelerini karşılaştırmanızı öneririz.

Protein ve Egzersiz

Düzenli olarak egzersiz yapıyorsanız, protein obezite cerrahisi sonrası sağlıklı yaşam için daha da önemli hal alır. Egzersiz effektif olarak kas dokusunu parçalayarak gelişimine zemin yaratır. Vücudun iyileşme reaksiyonu kasları daha güçlü hale getirmektir. Ancak kasların erimemesi, hatta daha da gelişmesi için sağlıklı beslenme ve protein tüketimi kilit önemdedir. Bir yandan kalori kısıtlar, bir yandan egzersiz yapar ve yeterli protein tüketmezseniz vücut gerektiği gibi toparlanamayacağı gibi, istenmeyen sorunlar da doğacaktır. 

Tüp Mide Ameliyatından 1 Yıl Sonra Yağ ve Karbonhidratlar

Temel kural olarak protein ve kaloriyi önce tüketin, geri kalanlar yerini bulacaktır. Proteinler, karbonhidratlar ve yağların tümü makrobesin olarak adlandırılır ve tümü de kalori içerir. Dolayısıyla kalorilerinizi hesaplarken, protein ve yağları da hesaba katmalısınız. 

Proteinler için 1 gram 4 kalori, karbonhidratlar için 1 gram 4 kalori ve yağlar için 1 gram 9 kalori olarak düşünebilirsiniz. Böylece yeterli protein aldıktan sonra, karbonhidrat ve yağları kendi içinde dengeleyebilirsiniz. 

Örneğin, 900 kalori hedefi için yağ ve karbonhidrat miktarlarını manipüle ederek aynı kaloriyi tutturabilirsiniz.

Az Karbonhidrat ve Fazla Yağ Seçeneği: 60 gram protein (60×4=240 cal), 50 gram karbonhidrat (50×4=200 cal), 51 gram yağ (51×9= 459 cal)  

Fazla Karbonhidrat ve Az Yağ Seçeneği: 60 gram protein (60×4=240 cal), 100 gram karbonhidrat (100×4=400 cal), 30 gram yağ (30×9= 270 cal)

Yeme Kuralları

Almanız gereken protein ve kalori miktarlarını tartıştıktan sonra, şimdi de yeme kurallarına göz atalım. 

Porsiyon Büyüklüğü 

Toplam bir öğününüz 113-170 gramı geçmemelidir. Hazırladığınız öğünü başlarda tartmayı alışkanlık haline getirirseniz, zamanla miktarlar konusunda daha emin olabilirsiniz. Her öğünün yarısı protein, kalanın yarısı karbonhidrat, yarısı da sebze olmalıdır. 

Önce Proteini Yiyin

Yemeye mutlaka proteinle başlayın, sonra sebzeler ve karbonhidratlara geçin. Böylece eğer proteini yediğinizde tokluk hissederseniz, yemeyi bırakmanız sorun olmayacaktır. Annelerimizin “tabağındakini bitir” kuralı kesinlikle geçerli değildir, korkmayın 🙂

Öğünlerde Su İçmeyin

Yemeklerden yarım saat önce ve en az yarım saat sonra su içmeniz hem mide hacminizi zorlamayacak, hem tokluk sürenizi uzatacak, hem de makrobesinlerin emilmesine yardım edecektir. 

Bunun ötesinde, mutfak alışverişinizi yaparken olabildiğince daha taze, işlenmemiş, yüksek kaliteli ve proteinli seçeneklere yönelin. Her gün doğru miktarda kalori, yeterli protein, sağlıklı ve besleyici gıdalar tüketin. Aralarda tükettiğiniz atıştırmalıkların da toplam kalorinize eklendiğini unutmayın. Sağlıklı bir yaşama uzanan yolculuğunda İstanbul Bariatric Center ekibi olarak daima yanınızda olduğumuzu unutmayın. Aklınıza takılan her soru ve sorunda bize ulaşmaktan çekinmeyin. Elbette önce Albert’a sorun, o bilemezse biz cevaplarız 🙂