Obezite Cerrahisinden Sonra Protein Alımının Önemi

Amerikan Bariatrik ve Metabolik Cerrahi Derneği ASMBS ve deneyimli obezite cerrahisi merkezleri uyarıyor! Yapılan araştırmalar obezite ve metabolizma cerrahisi geçiren hastaların en az % 64’ünün gerekli günlük protein miktarını almadıklarını gösteriyor. Bu yazıda fizyolojik protein ihtiyacını, klinikte protein eksikliği belirtilerini ve obezite ameliyatlarını takiben önerilen kalite ve miktarları inceleyeceğiz.

Obezite Cerrahisi Sadece Mideyi Küçültmek Değildir!

Obezite cerrahisinden sonra beslenme konusunda bilimsel bilgi ve destek süreçleri ülkemizde biraz gecikmeli olarak ilerlemiştir. Obezite cerrahisinin halen sadece “mideyi küçültmek” ten ibaret, beslenmenin ise “herşeyden ye, az az ye” düzeyinde anlaşılıp sunulduğunu görebiliyoruz.  Bu ekipler bu ameliyatların anatomi ve fizyolojisine, felsefesine hakim olmayan ekiplerdir.

Oysa günümüzde çok acil olarak obezite cerrahisini takiben uygulanacak kanıta dayalı beslenme önerilerine ihtiyacımız vardır. Obezite cerrahisi obezite hastaları için kanıtlanmış en etkili tedavi seçeneğidir. Ancak, ameliyat sonrası dönemde rapor edilen beslenme yetersizlikleri ve buna bağlı komplikasyonlar ciddi sorun olmaya devam etmektedir.

Özellikle yetersiz protein tüketimine bağlı, Türkçe internette ilk kez duyduğunuza emin olduğum “Sarkopenik Obezite” kavramını ve istenmeyen vücut kompozisyonu değişimlerini farkedip tartışmamız gerekiyor. Onun dışında mineral eksiklikleri ve kemik hastalıkları, kansızlık ve nörolojik komplikasyonlar da diğer ilgi odaklarımız olacak.

Bariatrik Diyetisyen Takibi Şart

Obezite cerrahisi sonrası beslenme önerileri tüm dünyada ve merkezler arasında çok çeşitlilik gösterse de, “yüksek proteinli diyet” hemen hemen tüm cerrahlarca uzlaşılmış bir rutin tavsiyedir. Güncel kılavuzlar bir obezite cerrahisi hastasının ameliyattan sonra günde 60-120 gr protein alması gerektiğini gösteriyor. Elbette kişisel protein ihtiyacının bir bariatrik diyetisyen tarafından belirlenmesi en uygunu. Ancak bir çok hastanın ameliyat sonrası bu desteği alamaması en büyük sorunlardan biri.

Protein vücutta kaslar başta olmak üzere birçok önemli dokuda temel yapısal bileşen olarak görev yapar. Genel olarak yeterli protein alımı kas kütlesini korumak, nutrisyonel durumu iyileştirmek veya devam ettirmek, tokluk hissini arttırmak, bağışıklığı desteklemek ve kilo kaybı için gereklidir. Bu fonksiyonlar obezite cerrahisi geçiren hastada gıda alım miktarı kısıtlandığı için özellikle önemlidir ve iyileşme için de normalin üstünde protein alımı zorunludur.

Peki yetersiz protein tükettiğimizi gösteren belirtiler nelerdir? Öncelikle proteinin eksik olması ödeme yol açar. Bu da kliniğe kilo artışı, bacaklarda ve yüzde şişlik olarak yansır. İnce, kırılgan saçlarınızdan ve saç dökülmesinden sorumlu olabilir. Elin kavrama gücünde azalma, iştahta değişiklikler, bulantı veya artmış açlık hissi, halsizlik, kas kütlesinin kaybı gibi durumlardan protein yetersizliği sorumlu olabilir.

Obezite Cerrahisinden Sonra Protein Alımı Çok Önemli

Obezite ameliyatlarından hemen sonra meydana gelen en önemli değişiklikler azaltılmış mide kapasitesine bağlı olarak gıda alımında ciddi anlamda düşüş, barsak hormonlarının salgısında değişiklikler ve potansiyel gıda intoleransıdır. Tüm dünyada obezite cerrahisi merkezlerinin ortak önerisi yüksek proteinli gıda tüketilmesi olmasına rağmen, çalışmalar ameliyat geçiren hastaların önerilen miktarları tüketmediğini, günlük minimum protein hedefinin altında kaldığını, kısa ve uzun dönemde günlük 60 gr protein hedefinin hastalarından yarısından çoğu tarafından tutturulamadığını gösteriyor. Bu da hastaları uzun dönem komplikasyon riskiyle karşı karşıya bırakıyor.

Üstelik sorun sadece minimum protein miktarının tüketilmemesi değil, aynı zamanda potansiyel sindirim ve emilim sorunları da durumu kötüleştiriyor. Uygulanan prosedüre bağlı olarak mide kapasitesinin azalması, hidroklorik asit azlığı, sindirim enzimlerindeki değişiklikler ve sindirim sisteminin yeniden düzenlenmesi protein sindirim ve emilimini etkileyebilecek faktörlerdir.

Bariatrik cerrahi sonrası hastalarda hafif ve orta düzeydeki protein eksikliğinin tanınması genellikle güçtür. Serum değerleri dışında, vücut kompozisyon değişikliklerinin de değerlendirilmesi faydalı olabilir. Daha detaylı bilgiler için yazımızın devamına buradan ulaşabilirsiniz: Zayıflayayım Derken Kaslarınızı Eritmeyin