Sağlıklı Obezite Yoktur!

Sağlıklı obezite obezitenin aslında o kadar da tehlikeli olmadığını çağrıştıran bir terim. Bazı dahiliye uzmanları ve alternatif tıpçılar tarafından sık sık dile getirilen bir iddia, obezitenin o kadar da zararlı olmadığı, hatta metabolik olarak problem yoksa müdahale edilmemesi gerektiğidir. Birleşik Krallık’ta yapılan çok geniş bir çalışma, “metabolik olarak sağlıklı” sanılan obezitenin aslında hiç de sağlıklı olmadığını ortaya çıkardı.

381.363 kişinin 11 yıl boyunca izlendiği dev çalışmada, obez bireylerin anlamlı derecede daha yüksek şeker hastalığı, damar sertliğine bağlı kalp damar hastalığı ve kalp yetmezliği geliştirdiği saptandı. Çalışma Glasgow Üniversitesi tarafından yayınlandı.

Diabetologia dergisinde yayınlanan çalışmada, metabolik olarak sağlıklı sanılan bireylerin solunum yolu hastalıkları ve tüm nedenlere bağlı ölüm riskinin de daha yüksek olduğunu gösterdi. Bununla da kalmayıp, bu bireylerin dörtte birinin 3-5 yıl içerisinde metabolik olarak da sağlıksız hale geldikleri belirlendi.

Tahlilleriniz Normal Olsa da Sağlıklı Obezite Yoktur!

Burada kilit nokta, kan tahlillerinde normal metabolik profile sahip olsa da bu bireylerin solunum yolu hastalıkları ve kalp yetmezliği gibi bir çok önemli risk açısından tehlikede olduklarıdır. Bu nedenle klinik tıpta “metabolik olarak sağlıklı” ifadesinin kullanılması yanıltıcıdır ve kesinlikle kaçınılmalıdır.

Bu bulgular ve talihsiz şekilde “metabolik olarak sağlıklı obezite” denilen durumun dengesiz doğası, kan tahlillerinde henüz anormallikler gözlenmese de bu bireylerin kilo kontrolünden fayda göreceğini düşündürmektedir. Yaşam tarzı değişiklikleri, diyet, fiziksel aktivite ve ek ilaç tedavisi, hatta bariatrik cerrahi gibi kilo kontrol stratejileri bu grup hastalara da sunulmalıdır.

Veriler Birleşik Krallık BioBank’tan edinildi, İngiltere, İskoçya ve Wales’de yaşayan bireylerin verileri ileriye dönük ve topluluk bazlı olarak incelendi. Eğitimli çalışanlarca boy ve kilo ölçümleri yapıldı, BMI değeri 30 ve üzerinde olan bireyler obez olarak sınıflandırıldı.

En az 6 metabolik markerdan (kan basıncı, HbA1c, LDL, HDL, CRP ve trigliserid) 4’üne bakılarak normal olanlar “metabolik olarak sağlıklı” grubuna dahil edildi. Bu değerler 2014-2017 yılları arasında bir merkez laboratuarda incelendi.

Veritabanındaki 381.363 bireyden 35.103 adedi metabolik olarak sağlıklı obez grubuna alındı. (%9). Buna karşılık 59.376 kişi metabolik olarak sağlıksız (%15.6) ve 208.625 kişi (%55) non-obez ve sağlıklı bulundu.

Metabolik olarak sağlıklı obez grubunda yaş, cinsiyet, etnik köken, alkol tüketimi, sigara tüketimi, fiziksel aktivite ve diyet alışkanlıkları gibi faktörlerin etkisi istetistiksel olarak elimine edildi. Sonra diyabet gelişimi, kardiyovasküler hastalık oluşumu ve mortalite açısından taikbe devam edildi.

Metabolik olarak sağlıklı görünen bireylerde negatif sağlık sonuçları riski metabolik olarak sağlıksız olanlardan daha düşüktü. Örneğin metabolik olarak sağlıklı olan obezlerde diyabet gelişme riski metabolik olarak sağlıksız obezlerdeki oranın üçte biriydi. (4.32’ye karşılık 12.86) Metabolik olarak sağlıklı obez bireyler genelde daha genç, daha aktif ve daha yüksek eğitim düzeyine sahipti.

8521 bireyin 4.4 yıllık vücut kitle indeksi takibi, bunların dörtte birinin metabolik olarak sağlıksız hale geleceğini gösterdi. Geri kalan % 20 kilo vererek non-obez hale geldi.

Bununla birlikte, en azından erken vadede sağlık riskleri açısından yüksek risk altında olduğu düşünülmeyen metabolik olarak sağlıklı obezlerin yarısının 4.4 yıllık takiplerde de aynı grupta kaldığını kaydetmek gerekir. Bu bireylerde non-obezlerle karşılaştırıldığında herhangi bir artmış risk saptanmadı. Çalışmanın temel kısıtlılığı tokluk kan şekeri ve insülin direncine bakılmamış olması. Bu da metabolik sağlıklılık tanımını biraz kısıtlıyor. Aynı zamanda çalışma herhangi bir nedenle hastaneye yatırılma verilerini de içermiyor. Böylece genel sağlıklılık kavramı hakkında yeterli bilgi sağlamıyor.

Dr Murat Üstün’ün yorumu: Bu çalışma, kan tahlillerinizde “henüz” anormallikler olmasa da, sağlıklı obezite diye bir kavramın olmadığını gösteren ve ciddi bir denek sayısı olan bir çalışma. Dolayısıyla, obezitenin her aşamasında henüz bir rahatsızlığınız veya kan tahlillerinde bir bozukluk olmaması sizi rahatlatmasın ve mutlaka bir uzman desteğiyle sağlıklı kilonuza inmek için çaba gösterin. Soru ve sorunlarınız için +447918548789 nolu Whatsapp numarasından bize ulaşabilirsiniz. Sağlıklı günler dilerim.