Dünyada ve Türkiye’de Obezite Ne Durumda?
Yayın Tarihi: 08/12/2018Obezite sıklığı hem gelişmiş, hem de gelişmekte olan ülkelerde salgın boyutunda artan bir halk sağlığı sorunudur. Bu konuda yapılan ve 12 yıl süren en kapsamlı çalışma olan MONICA çalışmasında, 2008 yılında tüm dünyada 400 milyon obez ve 1.4 milyar fazla kilolu insan varken, 2015’de bu sayıların 700 milyon obez ve 2.3 milyar fazla kiloya ulaştığı saptanmıştır.
Obezitenin en sık görüldüğü ülke olan ABD’de neredeyse her üç erişkinden biri obez haline gelmiştir. Avrupa’da ise Arnavutluk, Bosna ve İngiltere başı çekmektedir. Bu ülkelerde de obezite sıklığı % 36’lara ulaşmış durumdadır.
Obezite Bir Halk Sağlığı Sorunu
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre obezite Avrupa’daki erişkinlerde Tip 2 diyabetin % 80’inden, iskemik kalp hastalıklarının % 35’inden ve hipertansiyonun % 55’inden sorumludur. Her yıl 1 milyondan fazla erişkin obeziteye bağlı sebeplerden yaşamını yitirmektedir.
Çocukluk çağı obezitesi de alarm verici düzeylerdedir. Günümüzde çocukluk çağı obezitesinin 1970’deki değerin 10 katı olduğu bildirilmiştir. İspanya ve Portekiz çocukluk çağı obezitesinin en yüksek oranda olduğu ülkeler olup, bu oran % 35’lere ulaşmıştır.
Yine Dünya Sağlık Örgütü Avrupa’da yetişkinlerin % 30-80’inin fazla kilolu, çocuk ve adölesanların ise % 20 fazla kilolu olduğunu, bunların üçte birininse obez olduğunu belirtmiştir.
Ülkemizde de obezite oranları tüm dünyada olduğu gibi hızla artmakta olup, Avrupa’nın en obez toplumu olmaya doğru ilerlemekteyiz. Sağlık Bakanlığı’nın araştırmalarına göre 2010 yılında obezite sıklığı erkeklerde % 20.5, kadınlarda ise % 41’e ulaşmış durumdadır. TURDEP verilerine göre ise bu oran erkeklerde % 27, kadınlarda % 44’ü aşmış durumdadır.
Obezite oranlarının en yüksek olduğu il % 33 ile İstanbul’dur. Bölge olarak ise % 33.1 ile Doğu Karadeniz başı çekmektedir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yağlı yeme alışkanlığına rağmen, daha fazla hareket ve doğal gıda nedeniyle obezite oranları % 20 civarındadır. Çocuklarda obezite oranları % 8.5’e ulaşmış durumdadır. Fazla kilolu olan çocuk oranları ise % 14.3’ü bulmuştur.
Sağlık Bakanlığı’nın bu verilerinin, son yıllarda daha da vahim hale geldiğini kanıtlayan Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı ortak Türkiye Sağlıklı Beslenme Raporu’na göre Türk kadınları Avrupa’nın en şişman ve en az hareket eden kadınlarıdır. Bu raporda kadınlarda obezite oranı % 34, çocuklarda obezite oranı ise % 22 olarak bildirilmiştir.
Yine günlük 15 gram ile kişi başına en fazla tuz tüketen ülke ve en yüksek oranlı şekerli içecek tüketilen ülke de Türkiye bulunmuştur. Ülkemiz, trans yağların da en fazla kullanıldığı ülkeler arasında.
Türkiye’de tuz tüketiminin sadece % 30 düşürülmesi beyin kanaması ve buna bağlı felçleri azaltarak 165 bin kişinin korunmasını sağlayacak. Kalp damar hastalıklarına bağlı ölümler ise 110 bin azalacak.