Berberin Nedir? Faydaları ve Kullanım Alanları

Berberin birçok bitkide doğal olarak bulunan bir bileşiktir. Bazı araştırmalar, kilo kaybını teşvik etmeye, kan şekeri düzenlemesini geliştirmeye ve çeşitli kronik durumlara karşı korumaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Berberin, çeşitli potansiyel sağlık yararları ile ilişkilendirilen bir takviyedir.

Özellikle berberinin kan şekerini düşürdüğü, kilo kaybını artırdığı ve kalp sağlığını iyileştirdiği gösterilmiştir. Ayrıca başka faydalarla da bağlantılı olabilir ve depresyon ve alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) gibi durumların tedavisine yardımcı olabilir. Bu makale berberine, nasıl çalıştığına ve sağlığınızı nasıl etkileyebileceğine derinlemesine bir bakış atıyor.

Berberin Nedir?

Berberin, Berberis (1) adı verilen bir çalı grubu da dahil olmak üzere çeşitli bitkilerden elde edilebilen biyoaktif bir bileşiktir. Teknik olarak, alkaloid adı verilen bir bileşik sınıfına aittir. Sarı renktedir ve genellikle boya olarak kullanılır. Berberin, çeşitli rahatsızlıkları tedavi etmek için kullanıldığı geleneksel Çin tıbbında uzun bir geçmişe sahiptir (1). Şimdi ise modern bilim, birçok sağlık sorunu için etkileyici faydaları olduğunu öne sürüyor (2).

Berberin Nasıl Çalışır?

Berberinin etkileri yüzlerce çalışmada test edilmiştir. Bazı hayvan çalışmalarına göre (3, 4) berberinin ana eylemlerinden biri, hücrelerin içinde AMP ile aktive olan protein kinaz (AMPK) adı verilen bir enzimi aktive etmektir. AMPK, metabolizmanın ve enerji seviyelerinin düzenlenmesinde önemli bir rol oynar ve vücudunuzdaki hücrelerde bulunur (5, 6). Berberin ayrıca hücrelerin içindeki diğer molekülleri de etkiler ve hatta hangi genlerin açılıp kapanacağını etkileyebilir. Bu, birçok kronik sağlık durumuna karşı korunmaya yardımcı olabilir (7).

Kan şekeri seviyesini düşürür

Birçok çalışma berberinin tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri seviyelerini önemli ölçüde düşürebileceğini göstermektedir (8). Birden fazla mekanizma aracılığıyla çalışıyor gibi görünüyor ve yardımcı oluyor olabilir (9, 10):

• İnsülin direncini azaltarak kan şekerini düşüren insülin hormonunu daha etkili hale getirir

• Glikolizi artırarak vücudunuzun hücreler içindeki şekerleri parçalamasına yardımcı olur
• Karaciğerinizdeki şeker üretimini azaltır
• Bağırsaklarınızda karbonhidratların parçalanmasını yavaşlatır
• Bağırsaklarınızdaki yararlı bakterilerin sayısını artırır
• 2008 yılında diyabetli 116 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada, günde 1 gram berberin alınması açlık kan şekerini %20 oranında düşürmüştür (11). Ayrıca, uzun vadeli kan şekeri regülasyonunun bir göstergesi olan hemoglobin A1c’yi (HbA1c) %12 oranında düşürmüş ve kolesterol ve trigliseritler gibi kan lipitlerinin seviyelerini iyileştirmiştir (11). Berberin, 14 çalışmanın eski bir incelemesine göre, metformin, glipizid ve rosiglitazon dahil olmak üzere bazı oral diyabet ilaçları kadar etkili olabilir (12).

Yaşam tarzı değişiklikleri ile birlikte çok iyi çalışır ve diğer kan şekeri düşürücü ilaçlarla birlikte kullanıldığında ek etkileri vardır (13).

Berberin kilo vermenize yardımcı olabilir

Berberin ayrıca bir kilo kaybı takviyesi olarak da etkili olabilir. Obezitesi olan kişilerde yapılan 12 haftalık eski bir çalışmada, günde üç kez 500 miligram (mg) berberin alınması ortalama 5 kilo kilo kaybına neden olmuştur. Katılımcılar ayrıca vücut yağlarının %3,6’sını kaybetmiştir (14).

Ek olarak, 12 çalışmanın gözden geçirilmesi, berberin takviyesinin vücut ağırlığı, vücut kitle indeksi ve göbek yağında önemli azalmalara yol açtığını bulmuştur. Ayrıca, bir enflamasyon belirteci olan C-reaktif protein seviyelerini de azaltmıştır (15).

Berberin ayrıca moleküler düzeyde yağ hücrelerinin büyümesini engelliyor gibi görünmektedir, bu da kilo kaybını teşvik etmeye yardımcı olabilir (16). Bununla birlikte, berberinin potansiyel kilo kaybı etkileri konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

• Kolesterolü düşürür ve kalp hastalığı riskinizi azaltabilir
• Kalp hastalığı şu anda dünya çapında önde gelen ölüm nedenidir (17). Kanınızda ölçülebilen birçok faktör kalp hastalığı riskinin artmasıyla ilişkilidir. Görünüşe göre, berberinin bu faktörlerin çoğunu iyileştirdiği gösterilmiştir. Yapılan 16 çalışmanın incelenmesine göre, kalp hastalıkları konusunda berberin kullanımı bize yardımcı olabilir (18):
• toplam kolesterolü düşürür
• LDL (kötü) kolesterolü düşürür
• kan trigliseritlerini düşürür
• HDL (iyi) kolesterolü artırır

Ayrıca bazı eski çalışmalarda kalp hastalığı için önemli bir risk faktörü olan apolipoprotein B’yi %13-15 oranında düşürdüğü gösterilmiştir (19, 20). Bazı araştırmalara göre berberin, PCSK9 adı verilen bir enzimi inhibe ederek çalışır. Bu da kan dolaşımınızdan daha fazla LDL kolesterolün uzaklaştırılmasına yol açar (21). Diyabet, yüksek kan şekeri seviyeleri ve obezite de kalp hastalığı için önemli risk faktörleridir ve bu takviyenin tüm bu koşulların iyileştirilmesine yardımcı olduğu görülmektedir (7). Tüm bu risk faktörleri üzerindeki faydalı etkileri göz önüne alındığında, berberinin kalp hastalığı riskini azaltması muhtemel görünmektedir, ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Diğer sağlık faydaları

Berberinin sağlık açısından çok sayıda başka faydası da olabilir:

• Depresyon: Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar depresyon belirtilerini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir (22, 23).
• Kanser: Test tüpü ve hayvan çalışmaları, çeşitli kanser türlerinin büyümesini ve yayılmasını azaltabileceğini göstermektedir (24).
• Oksidatif stres ve inflamasyon: Bazı test tüpü ve hayvan çalışmalarında güçlü antioksidan ve anti-enflamatuar etkilere sahip olduğu gösterilmiştir (25, 26, 27).
• Enfeksiyonlar: Test tüpü çalışmaları, belirli bakteri türleri, virüsler ve mantarlar dahil olmak üzere zararlı mikroorganizmaların büyümesini azaltabileceğini göstermektedir (28, 29, 30).
• Yağlı karaciğer: Karaciğerdeki yağ birikimini azaltabilir, bu da teorik olarak NAFLD’ye karşı korunmaya yardımcı olabilir (31).
• Kalp yetmezliği: Daha eski bir çalışma, kalp yetmezliği olan kişilerde semptomları iyileştirdiğini ve ölüm riskini azalttığını göstermiştir (32).

Kesin tavsiyelerde bulunulmadan önce bu faydaların çoğu hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir, ancak mevcut kanıtlar umut vericidir.

Dozaj ve yan etkiler

Makalede atıfta bulunulan çalışmaların çoğunda günde 500-1.500 mg aralığında dozajlar kullanılmıştır. Yemeklerden önce günde üç kez 500 mg, günde toplam 1.500 mg alınması yaygındır. Berberin bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Siklosporin ile birlikte almayınız (33). Tıbbi bir durumunuz varsa veya herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, berberin almadan önce bir sağlık uzmanıyla konuşun. Bu, özellikle kan şekeri düşürücü ilaç kullanıyorsanız önemlidir.

Genel olarak, berberin olağanüstü bir güvenlik profiline sahiptir. Başlıca yan etkiler sindirimle ilgilidir ve bazı ishal, kabızlık ve şişkinlik raporları vardır (34).

Sonuç olarak

Berberin, kan şekeri seviyelerinin düşmesi, kilo kaybının artması ve daha iyi kalp sağlığı dahil olmak üzere çeşitli faydalarla ilişkilendirilen bir bileşiktir. Eğer bir berberin takviyesi denemek istiyorsanız, detaylı tıbbi değerlendirme ve öneriler için bize ulaşabilirsiniz (+447918548789).

Bununla birlikte, rutininize eklemeden önce bir sağlık uzmanıyla konuştuğunuzdan ve yalnızca belirtildiği şekilde kullandığınızdan emin olun.

Güncelleme: Berberin, çeşitli bitkilerde bulunan doğal bir bileşiktir ve kan şekerinin düzenlenmesi, kolesterolün düşürülmesi ve anti-enflamatuar özellikler gibi potansiyel sağlık faydaları için sıklıkla kullanılır. Ancak, meme kanserinden iyileşmiş bireyler için berberin kullanmadan önce dikkat edilmesi gereken önemli hususlar ve potansiyel kontrendikasyonlar vardır:

1. Östrojenik Aktivite:

• Bazı çalışmalar, berberinin östrojenik etkileri olabileceğini öne sürmektedir, bu da özellikle hormon reseptör pozitif meme kanseri olan kanserden kurtulanlar için bir endişe kaynağı olabilir. Östrojenik bileşikler, hormon duyarlı kanser hücrelerinin büyümesini teşvik edebilir.

1. İlaçlarla Etkileşimler:

• Berberin, kemoterapi ilaçları ve kanserden kurtulanlara yaygın olarak reçete edilen diğer ilaçlar dahil olmak üzere çeşitli ilaçlarla etkileşime girebilir. Bu ilaçların karaciğerde nasıl metabolize edildiğini etkileyebilir, bu da ilaçların etkinliğini değiştirebilir veya yan etki riskini artırabilir.

1. Bağışıklık Sistemi Üzerindeki Etkiler:

• Berberinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi tam olarak anlaşılamamıştır. Kanser tedavileri bağışıklık sistemini zayıflatabileceği için, bağışıklık fonksiyonunu etkileyen herhangi bir takviye dikkatle kullanılmalıdır.

1. Kan Şekeri ve Kan Basıncı:

• Berberinin kan şekerini ve kan basıncını düşürdüğü bilinmektedir. Eğer bu durumlar için zaten ilaç kullanıyorsanız, berberin bu etkileri artırarak hipoglisemi veya hipotansiyona yol açabilir.

1. Karaciğer Fonksiyonu:

• Berberin karaciğer tarafından metabolize edilir ve kanser tedavisi nedeniyle herhangi bir karaciğer hasarı varsa, berberin kullanımı karaciğer fonksiyonunda ek bir yük oluşturabilir.

Bu potansiyel riskler göz önünde bulundurulduğunda, meme kanseri geçirmiş kişilerin berberin veya herhangi bir yeni takviyeye başlamadan önce sağlık hizmeti sağlayıcılarına danışmaları çok önemlidir. Sağlık hizmeti sağlayıcısı, bireysel sağlık geçmişini, mevcut ilaçları ve spesifik durumları göz önünde bulundurarak berberinin güvenli ve uygun olup olmadığını değerlendirebilir.

Özetle, berberinin potansiyel sağlık faydaları olmasına rağmen, meme kanserinden iyileştikten sonra kullanımı, olası olumsuz etkileşimleri veya etkileri önlemek için tıbbi rehberlik ile dikkatlice değerlendirilmelidir.

Kaynaklar:

1-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6111450/

2-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8107691/

3-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27887947/

4-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28038998/

5-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5780224/

6-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4973318/

7-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33186794/

8-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34956436/

9-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9709280/

10-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8874997/

11-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18397984/

12-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3478874/

13-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30393248/

14-https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0944711312001870

15-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32690176/

17-https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death

18-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30466986/

19-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3832145/

20-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17341006/

21-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9650693/

22-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36089660/

23-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33654403/

24-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34885950/

25-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34994821/

26-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9312506/

27-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8400273/

28-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35469308/

29-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7320912/

30-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32021094/

31-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9459907/

32-https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12860219/

33-https://medlineplus.gov/druginfo/natural/1126.html

34-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK564659/