Kanserlerin % 4’ünde Sebep Obezite!

Amerikan Kanser Derneğinin CA: A Cancer Journal for Clinicians dergisinde yayınlanan “Global Patterns in Excess Body Weight and the Associated Cancer Burden” başlıklı çalışmaya göre, dünya politikası, ekonomik sistemler ve pazarlama taktikleri bizleri enerjiden yoğun, fakir besin değerli beslenmeye iterken, davranış kalıplarımızın değişmesi yüksek enerji alımı ve yetersiz fiziksel aktiviteyle birleşerek dünya çapında bir obezite krizine yol açıyor.

Amerikan Kanser Derneği, Imperial College London ve Harvard School of Public Health tarafından yürütülen çalışma, küresel ve yerel obezite dağılımını ve neden olan faktörleri ortaya koyuyor. Yanısıra, fazla kilo ile kanser riski arasındaki kanıta dayalı ilişkiyi de gözler önüne seriyor. 

Obezite Tüm Dünyayı Vuran Bir Salgın!

Dünyada 1970’lerden itibaren giderek artan oranda bir obezite sorunu yaşanıyor. 2016’da yetişkinlerin ortalama % 40’I, çocukların da % 18’ı fazla kiloluydu. Tüm dünyada 2 milyar erişkin ve 340 milyon çocuk fazla kiloludur. En dikkat çekici artış düşük ve orta gelir seviyesinde görülmektedir. Muhtemelen bunun nedeni batı yaşam tarzı ve enerji yoğun, besinden fakir beslenme tipidir. 

Fazla Kiloya Bağlı 4 Milyon Ölüm…

2015’de 4 milyon ölümün fazla kiloya bağlı nedenlerden olduğu tahminlenmiştir. Fazla kilonun dünya ekonomisine maliyetinin 2 trilyon dolar olduğu hesaplanmıştır. 2012’de fazla kilo 544.300 kanserden sorumlu bulunmuştur. Bu da dünya çapında tüm kanserlerin % 3.9’udur. Bu oranlar düşük gelirli ülkelerde % 7 iken, düşük gelirli ülkelerde % 1 civarındadır.

Fazla kilo ve obezite 13 farklı kanser türüyle ilgili risk artışına yol açmaktadır. Menopoz sonrası meme kanseri, kolon ve rectum kanseri, Rahim kanseri, yemek borusu kanseri, safra kesesi kanseri, böbrek kanseri, karaciğer kanseri, yumurtalık kanseri, pancreas kanseri, mide kardiya kanseri, tiroid kanseri ve meninjioma riski obeziteyle artan kanser türleridir. Çok daha güncel olarak da prostat, ağız, farinks ve larinks kanserlerinde fazla kilonun etken olabileceği saptanmıştır.

Obezite-kanser ilişkisini araştıran çalışmalara göre her 5 kilo artış erkeklerde kolorektal kanser riskinde % 9, safra sistemi kanserlerinde % 56 artışa yol açmaktadır. Yine, her 5 kilo artışla hormone replasman tedavisi kullanmayan kadınlarda bile menopoz sonrası meme kanseri riskinde % 11 artış olmaktadır. Karın-kalça oranındaki her 0.1 artış Rahim kanseri riskini % 21 arttırmaktadır. 

Obezite Refahla Birlikte Artıyor

Toplumların ekonomik durumu toplumsal obezite oranını etkileyen bir faktördür. Refah oranı yükseldikçe obeziteye yol açan koşullar artmaktadır. Ortalama ulusal gelirde her 10000 dolar artış ergenler arasında vücut kitle indeksini 0.4 arttırmaktadır. Ancak yüksek gelir her zaman aşırı kilo ile bağlantılı olmak zorunda da değildir. Yüksek gelirli Asya Pasifik ülkelerinde obezite oranları geleneksel diyet alışkanlıklarına, düşük kalori tüketimine ve yürüme alışkanlıklarına bağlı olarak % 4-7 gibi düşük düzeylerdedir. Bunun yanısıra, Pasifik Adaları (% 40-65) ve Mısır gibi (% 43) bazı düşük gelirli toplumlarda ise obezite oranları çok yüksektir.

Obezite oranlarını düşürmek WHO’nun bulaşıcı olmayan hastalıkları azaltmak için 2025 hedeflerinden biridir. Ancak güncel artış oranları ve zorluklar bu hedefin tutturulmasının mümkün olmayacağını göstermiştir. Öncelikle bu yüksek öncelikli stratejilerin hükümetlerce, endüstri tarafından ve sivil örgütlerce benimsenmesi gerekmektedir.