Polikistik Over Hamileliğe Engel mi?

Hamileliğe engel olabilen en sık sebeplerden biri polikistik over sendromu (PCOS) olarak adlandırılan bir durumdur. Üreme çağındaki kadınlar arasında yaygın olan bu durum üreme sistemi ile etkileşime giren bir hormonal bozukluktır.  Bu sendromda yumurtalıklar normalden daha büyüktür. Bu büyük yumurtalıklarda olgunlaşmamış yumurta içeren birçok küçük kist olabilir.

Bu sendrom bir kadının vücudunun normalden daha yüksek androjen seviyeleri üretmesine neden olur. Bunlar erkek hormonları olarak düşünülen hormonlardır, çünkü erkekler kadınlardan daha yüksek androjen seviyesine sahiptir. Androjenler erkek cinsel organlarının gelişiminde ve diğer erkek özelliklerinde önemlidir. Kadınlarda, androjenler genellikle östrojen hormonuna dönüştürülür. Polikistik over hastalarının çocuğu olur mu veya polikistik over olanlar nasıl hamile kalır, polikistik over hamile kalma yöntemleri nelerdir, vb sorular hastaların en büyük kaygıları arasında yer alır.

Polikistik Over Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler ve semptomlar bazen ergenlikte ilk adet döneminde, bazen de daha sonra önemli bir kilo artışına yanıt olarak gelişir.

Bulgular ve belirtiler çeşitli olup, polikistik over sendromu teşhisi, aşağıdaki belirtilerden en az ikisi ile karşılaşıldığında yapılır:

• Düzensiz adet dönemi. Seyrek, düzensiz veya uzun menstrüel sikluslar bu sendromun en yaygın belirtisidir. Örneğin, yılda dokuz kereden az, 35 günden fazla aralıklı ve anormal derecede ağır adet dönemleri olabilir.
• Aşırı androjen. Artmış erkek hormonu seviyeleri, aşırı yüz ve vücut tüyleri (haşırı kıllanma-hirsutizm) ve bazen şiddetli akne ve erkek tipi kellik gibi fiziksel bulgulara neden olabilir.
• Polikistik yumurtalıklar. Yumurtalıklarınız büyüyebilir ve yumurtaları çevreleyen folliküller olabilir. Sonuç olarak yumurtalıklar düzenli olarak çalışmazlar. Bulgular ve belirtiler obezlikte veya aşırı kilo alındığında genellikle daha şiddetlidir.

Doktora Ne Zaman Görünmeli?

Adet dönemleriniz hakkında endişeleriniz varsa, infertilite yani hamile kalmakta sorun yaşıyorsanız ya da aşırı kıllanma, akne ve erkek tipi kellik gibi aşırı androjen belirtileri varsa doktorunuza danışmalısınız. Uzman kadın doğum ekibimizle iletişime geçmek için tıklayınız.

Polikistik Over Sendromunun Nedenleri

Polikistik over sendromunun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, oluşumunda rol oynayabilecek faktörler şunlardır:

• Fazla insülin. İnsülin pankreasta üretilen, hücrelerin vücudunuzun ana enerji kaynağı olan şekeri kullanmasına izin veren hormondur. Hücreleriniz insülinin etkisine direnç kazanırsa, kan şekeri seviyeniz yükselebilir ve vücudunuz daha fazla insülin üretebilir. Aşırı insülin, androjen üretimini artırabilir ve ovulasyonda (yumurtlama) zorlanmaya neden olabilir.
• Düşük dereceli iltihaplanma. Bu terim, beyaz kan hücrelerinin enfeksiyonla savaşmak için maddelerin üretimini tanımlamak için kullanılır. Araştırmalar polikistik overli kadınların, kalp ve kan damarı problemlerine neden olabilen ve androjen üretmek için polikistik yumurtalıkları uyaran düşük dereceli bir inflamasyon tipine sahip olduğunu göstermektedir.
• Kalıtım. Araştırmalar, bazı genlerin bu sendrom ile bağlantılı olabileceğini gösteriyor.
• Aşırı androjen. Yumurtalıklar anormal derecede androjen üretir ve hirsutizm (aşırı kıllanma) ve akne ile sonuçlanır.

Komplikasyonlar

Polikistik over sendromunun yol açabileceği komplikasyonlar aşağıdakileri içerebilir:

• Kısırlık – Polikistik over hamileliğe engel teşkil edebilir.
• Gestasyonel diyabet (gebelik şekeri) veya gebeliğe bağlı yüksek tansiyon
• Düşük veya erken doğum
• Nonalkolik steatohepatit – Karaciğerdeki yağ birikiminin neden olduğu ağır bir karaciğer iltihabı
• Metabolik sendrom – Yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve anormal kolesterol veya trigliserid düzeyleri gibi kardiyovasküler hastalık riskinizi önemli ölçüde artıran bir dizi koşuldan oluşur.
• Tip 2 diyabet veya prediyabet
• Uyku apnesi
• Depresyon, kaygı ve yeme bozuklukları
• Anormal uterin (rahim) kanamaları
• Endometrium (rahim içi zarı kanseri)
• Obezite bu bozukluğun komplikasyonlarını kötüleştirebilir.

Polikistik Over Olanlar Nasıl Hamile Kalır?

Adetleriniz zamanında olmuyorsa ya da zaten polikistik over teşhisi konmuşsanız, bu sendromun kontrol altına alınmasına yardımcı olması için doktorunuzla iletişimi sürdürmelisiniz.

Polikistik over olan kadınların sağlıklı bir şekilde hamile kalmasına yardımcı olabilecek bazı tedaviler vardır. Doktorunuz, östrojen ve progestin hormonlarını içeren doğum kontrol hapları reçete edebilir. Bu haplar androjen üretimini azaltarak adet döngüsünü düzenlemeye yardımcı olabilir. Eğer doğum kontrol hapını tolere edemiyorsanız, doktorunuz progestin kullanan bir ilaç önerebilir. Ayrıca adet döneminizi düzenlemeye yardımcı olmak için üretilmiş olan bu hapı 1 – 2 ay boyunca ayda yaklaşık 2 hafta süreyle almanız gerekir.

Ovulasyona (Yumurtlama) Yardımcı İlaçlar

Doğum kontrol hapları kullanırken hamile kalmanız mümkün olmayacaktır. Ancak, hamile kalabilmeniz için ovulasyona ihtiyacınız olduğunda bazı ilaçlar yardımcı olabilir:

• Klomifen adet döngüsünün başında alınan bir anti-östrojen ilacıdır.
• Klomifen yumurtlamaya yardımcı olmazsa, diyabet ilacı metformin reçete edilebilir.
• Eğer klomifen ve metformin işe yaramazsa, doktorunuz bir follikül uyarıcı hormonu (FSH) ve bir lüteinize edici hormon (LH) içeren bir ilaç reçete edebilir. Bu ilaç tek seferlik bir enjeksiyon yöntemiyle vücuda verilir. Ovülasyona yardımcı olan diğer bir ilaç da letrozoldur. Bazen diğer ilaçlar etkili olmadığında kullanılır.

Polikistik Over Sendromunda Diğer Hamile Kalma Yöntemleri

Genel olarak sağlıklı ve dengeli bir diyet, düzenli egzersiz, sigara içmemek, daha az stres ve diyabet hastalığı ve diğer tıbbi durumların kontrolü ile sağlıklı bir yaşam tarzına yönelmek, doğurganlık ihtimalinizi artıracaktır.

• Kilo verin – Bazı kadınlar çok fazla kilo aldıklarında bu durum hormonlarını etkileyebilir. Bu da polikistik over hastaları kaç kilo olmalı sorusunu gündeme getirir. Eğer obez veya kilolu iseniz kilo vermeniz normal hormon seviyelerine dönmenize yardımcı olabilir. Vücut ağırlığınızın % 10 veya 15’ini kaybetmek adet döngünüzün daha öngörülebilir olmasına hem de hamile kalmanıza yardımcı olabilir. Kilo verme konusunda destek almak için tıklayınız.
• Karbonhidratları sınırlayın – Az yağlı, yüksek karbonhidratlı diyetler insülin düzeylerini artırabilir. Düşük karbonhidratlı bir diyet uygulama konusunu doktorunuza danışın. Kandaki şeker seviyenizi daha yavaş yükselten kompleks karbonhidratları seçin.
• Aktif olun – Egzersiz, kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olur. Günlük aktivitenizi arttırmak ve düzenli bir egzersiz programına katılmak, insülin direncini tedavi edebilir, hatta önleyebilir ve kilonuzu kontrol altında tutmanıza ve diyabet hastalığından kaçınmanıza yardımcı olabilir.
• Yardımcı Üreme Teknikleri – Eğer polikistik over teşhisi konduktan sonra çocuk sahibi olmak istiyorsanız yardımcı üreme teknikleri konusunda bir infertilite doktoruna gitmeniz önerilir.

İlaç tedavisi, kilo verme, sağlıklı beslenme, egzersiz gibi bütün yöntemleri uygulayıp yine de tedaviye cevap vermeyen polikistik over sendromlu kadınlar ovülasyon indüksiyonu ve tüp bebek (IVF) gibi yardımcı üreme yoluyla gebelik elde etme konusunda genellikle başarılıdır. Genel olarak, gebelik ve canlı doğum oranları bu rahatsızlığa sahip kadınlar ve doğurganlık sorunu olmayan kadınlar için benzerdir. IVF konusunda destek almak için tıklayınız.

Polistik Over Sendromu Ameliyatı – Yukarıdaki bütün yöntemleri denemiş (IVF dahil) ancak sonuç alamamış polistik over sendromu hastaları için başka bir seçenek de cerrahidir. Laparoskip Over Sondaj genellikle lazerlerin kullanıldığı bir tekniktir. Hastanın göbeğine çok küçük bir kesi yapılarak yumurtalıklarında minik delikler açılır ve yumurtalıklarda testosteron üreten doku yok edilir. Daha az testosteron, -ovulasyon, menstruasyon ve yumurta üretimi ile- daha iyi üreme sağlığı anlamına gelir. Yeni bir teknoloji olmakla beraber bu yöntemle pek çok hastada başarılı sonuçlar elde edilmektedir.